Khi nghiên cứu để phát triển môn thể dục mind-body KiDao tôi khám phá ra người Việt đa phần khi đề cập đến sức khỏe thì liên tưởng ngay đến thể chất. Không mấy ai nghĩ rằng tâm thần là một dạng sức khỏe cần phải chăm sóc. Mặt khác từ ‘tâm thần’ tạo nên một cảm xúc khá tiêu cực trong văn hóa Việt. Ngoài ra trong giao tiếp thông thường thì người ta hay dùng từ tinh thần thay thế cho tâm thần để né những ám chỉ tiêu cực mặc dù rằng hai từ này là hai khái niệm nói lên hai phạm trù hoàn toàn khác nhau. Cả tâm thần và tinh thần đều là hai dạng sức khỏe khác nhau tuy có mối tương quan khá mật thiết và cần được chăm sóc.
Sức khỏe tâm thần (Mental Health) liên quan đến tình trạng cảm xúc và tâm lý của một người. Nó bao gồm cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận, và hành động. Sức khỏe tâm thần tập trung vào việc điều chỉnh tâm trạng, chức năng nhận thức, hành vi, và khả năng phục hồi tâm lý. Đây là một lĩnh vực tâm lý học được nghiên cứu rộng rãi bằng các phương pháp khoa học thực nghiệm. Sức khỏe tâm thần của một người có thể được đánh giá bằng các công cụ lâm sàng và phương pháp cụ thể, và các rối loạn tâm thần được chẩn đoán dựa trên các tiêu chuẩn đã được thiết lập (ví dụ: DSM-5 Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition). Điều trị thường bao gồm liệu pháp tâm lý, dùng thuốc, thay đổi lối sống, và các can thiệp khác dựa trên bằng chứng khoa học cụ thể.
Sức khỏe tinh thần (Spiritual Health) liên quan đến các giá trị cốt lõi, niềm tin, và cảm giác về mục đích sống của một người. Nó bao gồm cảm giác kết nối với những thứ lớn hơn bản thân như Chúa, Trời, Phật, Alah, người thân đã qua đời, kể cả ma quỷ và cũng có thể là vũ trụ và tự nhiên. Sức khỏe tinh thần KHÔNG nhất thiết phải gắn liền với tôn giáo mà nó có thể bao gồm cảm giác đạo đức, giá trị, và hiểu biết về cuộc sống. Khác với sức khỏe tâm thần, không có công cụ lâm sàng nào hay một chuẩn mực khoa học nào để đánh giá sức khỏe tinh thần. Nó thường được đánh giá dựa trên nhận thức cá nhân về sự thỏa mãn, mục đích sống, và kết nối tâm linh. Sức khỏe tinh thần quan tâm đến các câu hỏi hiện sinh như ý nghĩa của cuộc sống, vị trí của bản thân trong vũ trụ, và sống theo nguyên tắc đạo đức và luân lý cá nhân. Sức khỏe tinh thần rất cá nhân và có thể khác nhau ở mỗi người. Nó còn được ảnh hưởng bởi văn hóa, xã hội, và niềm tin cá nhân.
Sức khỏe tinh thần có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và ngược lại. Ví dụ, các thực hành tinh thần như thiền định hay cầu nguyện với (Chúa, Phật, Ông bà, v.v.) có thể có tác động tích cực đến sức khỏe tâm thần, như giảm căng thẳng và lo âu. Tuy nhiên nếu một người có vấn đề với sức khỏe tâm thần như trầm cảm, căng thẳng hay lo âu thì nên được chẩn đoán và điều trị bằng phương pháp khoa học thì có thể hiệu quả hơn.
Để lại bình luận